D’aithin rialtais na Breataine Bige tábhacht na Breatnaise agus an ról atá ag an gcóras oideachais i gcruthú agus i gcothú cainteoirí Breatnaise. Ó 1947 tá siad tar éis Oideachas lán-Bhreatnaise a chur chun cinn go córasach agus bunús leis i reachtaíocht.

Bunaíodh Bord neamhspleách chun comhairle a thabhairt ar athruithe ar phróisis phleanála don oideachas lán-Bhreatnaise.

Déanadh athbhreithniú ar an reachtaíocht reatha atá mar bhunús leis na rialacháin agus an treoir do na WESPanna.

Plé ar roghanna chun samhlacha malartacha a fhorbairt chun soláthar lán-Bhreatnaise a sholáthar, lena n-áirítear trí mhúnlaí foghlama ar líne, cianfhoghlama nó digiteacha.

Athbhreithniú déanta ar an bpróiseas chun an céatadán múinteoireachta agus foghlama trí Bhreatnais i scoileanna a mhéadú

Nóta: In 2019 leag Rialtas na Breataine Bige sprioc chun an céatadán de gach scoilbhliain a fhaigheann oideachas trí Bhreatnais a mhéadú go 30% faoi 2031 agus ansin 40% faoi 2050.

Ó bhás Franco agus ó tugadh isteach an daonlathas, tá stádas na mBascach athraithe ó bheith mídhleathach go tacaíocht a bheith aige i reachtaíocht ag gach leibhéal.

Tá bunreachtaíocht mar bhunús ag oideachas lán-Bhascaise. Tá forbairtí reatha an dlí sin bunaithe ar dhlíthe Pharlaimint na mBascach 1/1993 (scolaíocht stáit na mBascach) agus 2/1993 (foireann na scoile). Tá an reachtaíocht thánaisteach ró-chuimsitheach le lua go mion. Cliceáil anseo chun níos mó a léamh

Tá cosc dlíthiúil ar an mBascais

Feachtas pobail chun an teanga a chur chun cinn

Bronntar stádas oifigiúil ar an mBascais agus ritear reachtaíocht

Léirítear sa ghraf an fás suntasach atá tagtha ar oideachas lán-Bhascaise. D’fhás sé ó thart ar 13% i 1983 suas go 75% i 2011.

Bhí gá díriú ar inniúlacht teagaisc trí Bhascais mar thoradh ar an bhfás seo.

I 1968: ní raibh ach 8% de na múinteoirí inniúil ar theagasc trí Bhascais

In 2016, creidiúnaíodh 93% de mhúinteoirí go leibhéal C1.

Tugann na léarscáileanna thíos léargas ar an tionchar agus gaol a bhí ag oideachas lán-Bhascaise ar an mBascais a labhraíodh sa phobal.

In 2014 labhair 36% den daonra Bascais (749,000 duine), suas ó 22% i 1981, (431,000).

Sa ghlúin níos óige: labhraíonn 71% san aoisghrúpa 16-24 Bascais (2016). (Tá an céatadán seo níos mó má chuirtear an aoisghrúpa faoi-16 san áireamh).

Tugann staidéir le fios gur cruthaíodh thart ar 300k cainteoir Bascaise sa tréimhse seo, 200k acu inchurtha i leith oideachas lán-Bhascaise.

Tá dhá theanga oifigiúla i gCeanada; Béarla / Fraincis. Soláthraíonn ‘Cairt um Chearta agus Saoirsí’ Cheanada an creat dlíthiúil don dá cheann agus tá dearbhuithe reachtúla ann don oideachas sa dá theanga

In 2020 sheas Cúirt Uachtarach Cheanada le ceart na dtuismitheoirí rochtain chomhionann a fháil ar oideachas trí mheán na Fraince i British Columbia.

Rith Québec a reachtaíocht maidir le oideachas lán-Fhraincise (Bille 63) i 1969 agus ina dhiaidh sin achtaíodh Bille 101, an Charte de la langue française, i 1977, a ordaíonn go gcaithfidh an Fhraincis a bheith mar theanga na reachtaíochta agus na gcúirteanna, riarachán, obair agus gnó chomh maith le hoideachas.

Faoi Alt 155 (a155) nó Alt 156 (a156) d’Acht Oideachais na Nua-Shéalainne 1990 tá oideachas teanga Māori ar fáil i go leor áiteanna ar fud na tíre, mar ábhar i ngnáthscoil trí mheán an Bhéarla chomh maith le trí thumadh i meán Māori. scoileanna a bunaíodh faoin Acht.

Tá Cairt Eorpach do theangacha Réigiúnacha nó Mionlaigh curtha ar fáil ag Comhairle na hEorpa. Tá 25 stát Eorpach tar éis é a dhaingniú. Níl Éire.

Tá an AE gníomhach ag cur ilteangachais chun cinn san oideachas. Tá an tAontas Eorpach agus a Bhallstáit tiomanta do leibhéal na huaillmhéine d’fhoghlaim teanga a mhéadú ar scoil. Cuimsíonn sé seo litearthacht i dteanga(cha) na scolaíochta chomh maith le dhá theanga bhreise a shealbhú.

Sa Tuarascáil Líonra Faisnéise Oideachais san Eoraip (Eurydice) 2019 ar “Theagasc Teangacha Réigiúnacha nó Mionlaigh i Scoileanna san Eoraip” leagtar amach tuarascáil chuimsitheach ar stádas reatha fhoghlaim teanga agus oideachas trí theanga mionlaigh san Eoraip.

“Aithníonn Moladh Chomhairle an Aontais Eorpaigh an 22 Bealtaine 2019 maidir le cur chuige cuimsitheach i leith theagasc agus fhoghlaim teangacha an luach a bhaineann le foghlaim agus cothabháil aon teanga atá mar chuid de leasanna agus imthosca aonair an duine. Aithníonn sé an éagsúlacht mhór teanga san Eoraip agus spreagann sé na Ballstáit an leibhéal uaillmhian d’fhoghlaim teanga ar scoil a mhéadú.”

“Tá roinnt táscairí ann maidir le beogacht teanga (Parlaimint na hEorpa, 2017) amhail líon na gcainteoirí (i dtéarmaí iomlána agus mar chion de dhaonra iomlán Stáit ar leith), dearcadh agus beartais teanga an rialtais agus na hinstitiúide, lena n-áirítear a oifigeach stádas agus úsáid, agus infhaighteacht ábhar le haghaidh oideachas teanga agus litearthachta. Tá beartais agus tionscnaimh arna nglacadh ag údaráis phoiblí, go háirithe i réimse an oideachais, ina bpríomhfhachtóirí a chuireann le beogacht teanga i spásanna príobháideacha agus poiblí.”

“I bhformhór na gcóras oideachais, tagraíonn údaráis oideachais ardleibhéil do theangacha réigiúnacha nó mionlaigh i ndoiciméid oifigiúla.”

“D’fhonn tacú le múineadh teangacha réigiúnacha i scoileanna, d’fhorbair roinnt córais oideachais Eorpacha, mar shampla iad siúd sa Fhrainc, sa Liotuáin, sa tSlóvaic, sa tSualainn, in Albain, sa Bhoisnia agus Heirseagaivéin agus Montainéagró, creat dlíthúil chun an treoir seo a spreagadh nó a chinntiú.”

Tá Éire ar cheann den bheagán tíortha AE nach ndearna tagairt do theanga mionlaigh i ndoiciméid oifigiúla oideachais barrleibhéil – tag. léarscáil thíos